BOHATEROWIE OPOWIEŚCI RODZINNY :: Patriotyzm Jutra :: SPOŁECZNE TOWARZYSTWO OŚWIATOWE

SPOŁECZNE TOWARZYSTWO OŚWIATOWE :: BOHATEROWIE OPOWIEŚCI RODZINNY

„Bez przodków jesteś jak wyrwana roślina, rzucona na uschnięcie. Gdy czujesz za sobą ich siłę, to tak, jakbyś rósł w lesie z innymi drzewami. Jedne są stare i już się przewracają, inne młode, dopiero rosną, ale to jest TWÓJ las...”

Zapraszamy do wzięcia udziału w konkursie!

Prace konkursowe

Miłość na linii frontu

Natalia Uliasz (liceum)

średnia ocena: 2.775 ilość głosów: 80

Historią, którą chcę opowiedzieć, wydarzyła się latem 1944 roku w okolicach Iwonicza Zdroju – znanej miejscowości uzdrowiskowej na Podkarpaciu. Prababcia Helena Kasprzyk była młoda dziewczyną, zakochaną w przystojnym Franciszku. Pochodziła z wiejskiej, wieloletniej rodziny, dlatego była bardzo szczęśliwa, gdy udało się jej dostać pracę w pralni sanatorium Excelsior w oddalonym o około 10 km od rodzinnej miejscowości, Iwoniczu.

Aby zrozumieć tragizm wydarzeń i determinację bohaterki, sięgnęłam po informacje historyczne dotyczące walk o Przełęcz Dukielską w czasie II wojny światowej.

W lipcu 1944 roku w okolice Krosna i Dukli przesunął się front, a jego linia przebiegała przez rodzinną miejscowość moich pradziadków – Równe, którą musieli na czas walk opuścić. Armia Radziecka nacierała mocno, a 3 niemieckie dywizje wycofywały się na południe.

W terenie przylegającym działań wojennych, oddział partyzancki Armii Krajowej składający się z 38 ochotników, 26 lipca 1944 wyzwolił Iwonicz Zdrój, nie ponosząc strat w ludziach i utrzymywał wolne państwo Rzeczpospolitą Iwonicką aż do wejścia w dniu 20 września 1944 Armii Radzieckiej.

Wtedy też pojawił się w Iwoniczu Zdroju Franciszek Mikosz, który należał do oddziału partyzanckiego. Helena cieszyła się bardzo z niespodziewanego spotkania. Niestety, Franek nie czuł się najlepiej. Jego stan pogarszał się bardzo szybko. Pojawiła się wysoka gorączka, bolesne skurcze mięsni w okolicy niewielkiego zranienia oraz kłopoty z oddychaniem.

W sanatorium „Sanato” mieścił się tymczasowy szpital. Tam też udała się Helena ze swoim narzeczonym .Major Wojska Polskiego , doktor Józef Aleksiewicz, rozpoznał bardzo groźną chorobę – tężec. W szpitalu nie było szczepionki, która mogłaby ocalić życie choremu. Była na pewno w polowej apteczce żołnierzy radzieckich, ale w okolicy trwał front, a Iwonicz- Wieś znajdował się jeszcze po stronie niemieckiej. Dostać się tam było bardzo trudno. Podwójna linia okopów, zaminowane przejścia, wypalony teren, na którym kiedyś stały domy oraz kilka punktów ogniowych CKM, codziennie ostrzeliwujących przedpole – ta droga wydawała się nie do pokonania. Zdeterminowana Helena postanowiła mimo wszystko spróbować. Doktor Aleksiewicz napisał jej kartkę w języku rosyjskim, w której wyjaśnił cel wyprawy.

Wielokrotnie pytano potem prababcię Helenę, jak wtedy przeszła tę trasę. Mówiła, że przechodząc linię frontu, nie zważała na pociski i miny. Nie czuła lęku. Wiedziała, że musi zdobyć tę surowicę dla umierającego narzeczonego. Za linią frontu szukała apteczki wojskowej i ją znalazła. Rosyjski oficer wydał jej zastrzyki. Chciała mu zapłacić, ale nie wziął pieniędzy, tylko życzył choremu zdrowia, a jej powrotu do domu.

Helena zdążyła w ostatniej chwili. Franciszkowi od razu podano lek, potem wieczorem znowu. Lekarz powiedział, że jeżeli przetrzyma noc, to będzie żył. Położyła się na łóżku obok chorego, aby przy nim czuwać. Po tak ciężkim dniu jednak zasnęła. Po jakimś czasie obudził ja sanitariusz, który co chwilę zaglądał do chorego.

– Dziewczyno! Patrz, co ten twój Franek zrobił! Wstał z łóżka i chodzi! Jeszcze niedawno był wyszpanowany jak deska (objaw tężca), a teraz stoi! – zawołał.

Doktor szybko przybiegł na salę i powiedział pradziadkowi, że jak z tego wyszedł, to znaczy, że uciekł grabarzowi spod łopaty.

Helena i Franciszek pobrali się. Po froncie wrócili do rodzinnej miejscowości, wybudowali dom, urodziło im się dwóch synów, doczekali wnuków. II wojna światowa funkcjonowała w ich świadomości nie tylko jako tragiczny okres w życiu narodu. Prababcia udowodniła, że w imię miłości człowiek zdolny jest do największych poświęceń. Oboje byli wdzięczni losowi, że w tych trudnych dla nich chwilach znaleźli się ludzie, którzy im pomogli. Kochali się całe swoje życie, ale wyczuleni byli na potrzeby innych, chętnie pomagali znajomym, sąsiadom i rodzinie w kłopotach. Chcieli odwdzięczyć się w ten sposób tym, którzy im pomogli w trudnych chwilach.

ANEKS

Mieszkam w Bytomiu, ale moja mama Danuta Uliasz z domu Parylak, urodziła się w Dukli na Podkarpaciu, a mieszkała w miejscowości Równe. Gdy powiedziałam w domu
o konkursie „Opowieści rodzinne”, wróciła wspomnieniami do swojego dzieciństwa w latach 60. i 70. XX wieku. Bardzo lubiła wtedy rodzinne i sąsiedzkie spotkania w długie, zimowe wieczory, kiedy za oknem hulał wiatr, a w domu przy gorącym piecu dorośli wspominali dawne dzieje. Opowiedziała mi kilka historii z życia członków jej rodziny. Okazały się bardzo ciekawe, a co najważniejsze, pokazywały moich krewnych z nowej i nieznanej strony (niektórych zdążyłam jeszcze poznać w czasie moich wakacji i ferii). Szkoda, że dzisiaj nie ma już takich spotkań, zanikają więzi rodzinne i tak niewiele wiemy o naszych przodkach. Wasz konkurs stał się pretekstem do poznania rodzinnych historii a jednocześnie początkiem bliższego poznawania się bliższej i dalszej rodziny. Już teraz „naciągam” moich krewnych na wspominki.
Bohaterką mojej opowieści jest siostra pradziadka Józefa ze strony mamy – Helena Kasprzyk i jej przyszły mąż Franciszek Mikosz, a tłem zdarzeń – II wojna światowa.

Powiadom przyjaciela o konkursie.

Społeczne Towarzystwo Oświatowe
ul. Nowy Świat 39, 00-029 Warszawa
tel. faks: 022 826 78 64, 022 828 88 57